Bogdan Konopka

ŚLEPE ŚCIANY. Fotograficzne zapiski z muralami w tle. Wrocław 1988 | BLIND WALLS. Photographic notations with murals in the background. Wroclaw 1988

wystawa fotografii | photograhic exhibition

27.06 - 28.07.2017

otwarcie: 27.06.2017 godz. 18:00 | wtorek

opening: tuesday, 27 june 2017, 6 PM

wstęp wolny | admission free

fb: https://www.facebook.com/events/117927365469143/

________

kuratorzy | curators:
Alicja & Mariusz Jodko

________

Cykl fotografii wrocławskich murali wykonany przez Bogdana Konopkę w grudniu 1988 roku stanowi intrygujący dokument i zarazem wizualną lekcję historii. Wybór obejmuje ok. 30 kolorowych zdjęć – oszczędnych pod względem formy zapisków ze spaceru po mieście w przededniu transformacji ustrojowej. Główny temat – murale – ukazany jest w szerokim kontekście przestrzeni miejskiej, w której niespiesznie toczy się zwykłe codzienne życie. 

Murale epoki PRL-u to wielkoformatowe malowidła na ścianach budynków nie tyle reklamujące (monopolista państwowy nie wymaga reklamy) co raczej obwieszczające istnienie rozmaitych państwowych - krajowych i lokalnych przedsiębiorstw i instytucji. Nie mniej istotna funkcja tych obrazów sztuki użytkowej to ożywienie kolorem zaniedbanych elewacji i maskowanie ubytków w zabudowie ulic. 

Z aktualnej perspektywy fotografie Konopki okazują się niezwykle cennym dokumentem socjologicznym, urbanistycznym i estetycznym. Są zwierciadłem czasu i kultury wizualnej przestrzeni publicznej schyłku lat 80.

________

Bogdan Konopka urodzony w 1953 roku, mieszka i pracuje w Paryżu. Jeden z głównych twórców nurtu tzw. fotografii elementarnej, której program opracowywał w latach 1982-1985 przy galerii Foto-Medium-Art we Wrocławiu. Fotograf i krytyk związany od roku 1994 z Pismem Artystycznym FORMAT oraz Kwartalnikiem FOTOGRAFIA (2000-2012). Prowadził autorskie pracownie fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Fotografii w Arles we Francji (1994-1997), Warszawskiej Szkole Fotografii (2009-2011) oraz w Ecole de la Photographie de Vevey w Szwajcarii (2006-2016). Laureat Grand Prix de la Ville de Vevey w Europejskim Konkursie Fotografii w 1998 roku. W swej twórczości preferuje fotografię srebrową, najchętniej wielkoformatową. Interesują go nade wszystko możliwości rejestracji indywidualnych aspektów przeżyć duchowych nazywanych roboczo pejzażem wewnętrznym. Aktualnie pracuje nad książką o Polsce (1978-2018) dla wydawnictwa Delpire w Paryżu oraz nad publikacją biograficzną dla wydawnictwa Słowo Obraz Terytoria.

________

tekst do katalogu wystawy


Tytułowe „ślepe ściany” to zazwyczaj pozbawione okien szczytowe ściany kamienic odsłonięte na skutek zniszczeń wojennych lub celowych wyburzeń pod nowe ciągi komunikacyjne. Począwszy od lat 60. XX wieku w wielu polskich miastach te olbrzymie puste powierzchnie stały się podobraziami dla monumentalnego malarstwa użytkowego. Murale epoki PRL-u stanowiły nie tyle reklamę (monopolista państwowy nie wymaga reklamy), co raczej obwieszczenie istnienia i prezentację rozmaitych krajowych i lokalnych państwowych przedsiębiorstw i instytucji. Nie mniej istotną, jeśli nie istotniejszą funkcją tych obrazów było ożywianie formą i kolorem zaniedbanych elewacji oraz maskowanie ubytków w zabudowie. 

Cykl fotografii wrocławskich murali wykonany przez Bogdana Konopkę w grudniu 1988 roku to oszczędne pod względem formy zapiski ze spaceru po mieście w przededniu transformacji ustrojowej i jednocześnie na krótko przed wyjazdem samego artysty na stałe za granicę. Ten szczególny moment stanu zawieszenia – zarówno w biografii społecznej jak i osobistej autora cyklu – dyskretnie emanuje z obrazów codziennego życia. Słowami Hegla: jest to szara godzina, gdy pewne ukształtowanie życia już się zestarzało, a szarością o zmroku nie można niczego odmłodzić; można tylko coś poznać.*

Fotograficzne zapiski Konopki nie pretendując do pełnej ewidencji czy skrupulatnej dokumentacji wrocławskich murali, stanowią intrygujący i niezwykle cenny dokument epoki w aspekcie socjologicznym, urbanistycznym i estetycznym. Główny temat – murale – wpisany jest w drugi plan rozległego pejzażu przestrzeni miejskiej i panoramy zwykłej ludzkiej krzątaniny. Zestawienie planów a także cały cykl jako seria ujęć tworzą bardzo powściągliwą, kontekstualną narrację. Są zwierciadłem czasu i kultury wizualnej przestrzeni publicznej schyłku lat 80. Z perspektywy nieomal 30 lat dają możliwość oceny dystansu dzielącego nas od tamtego okresu, unaoczniają też skalę przemian. Sowa Minerwy wylatuje dopiero z zapadającym zmierzchem.*

Osobnym zagadnieniem jest koncepcja i walory wizualne fotografii wykonanych przez tego uznanego artystę. Pracujący zazwyczaj z tradycyjnym, wielkoformatowym aparatem na czarno-białych kliszach, tym razem wziął do ręki aparat małoobrazkowy i zarejestrował w kolorze, w reporterskich ujęciach fragmenty pejzażu miejskiego wraz z mieszkańcami i anachronicznym parkiem transportowym. Udział w powstaniu cyklu z muralami miała też żona Bogdana Konopki – Jacqueline, która przywiozła u z Francji barwne filmy KODAK GA100, prowokując tym samym całą sytuację. Jej też Autor dedykuje wystawę w Galerii Entropia.

Wystawa „ŚLEPE ŚCIANY. Fotograficzne zapiski z muralami w tle” w Galerii Entropia jest premierową prezentacją cyklu Bogdana Konopki z roku 1988.**

Zdjęcia z tego cyklu, w większości nie publikowane, istniały dotychczas w formie skanów. Autor pragnie wyrazić podziękowania dla Edouardo Serafim’a z paryskiego Apremidi Lab za wykonanie skanów.

Alicja Jodko


________

*/G.W.F. Hegel, Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman, Warszawa 1969, s.21
**/W czerwcu 2009 roku w ramach festiwalu „Podwodny Wrocław”, w sekcji „My Wrocławianie” można było obejrzeć 4 zdjęcia z prezentowanego cyklu. Szerzej na ten temat: Mateusz Palka, Pamięć na ścianach. Wrocławskie murale na fotografiach Bogdana Konopki / kwartalnik „Pamięć i Przyszłość” 2012, nr 2 (16), s. 72-77; https://mateuszpalka.blogspot.com/2013/04/pamiec-na-scianach.html;

The “blind walls” mentioned in the title are usually windowless end walls of terraced houses exposed as a result of war damage or deliberate demolition for new communication paths. Starting in the 1960s, in many Polish cities these huge empty spaces became canvas for monumental utility painting. The murals of the Polish People’s Republic were not so much an advertisement (the state monopoly did not require advertising), but rather proclamation of existence and presentation of various national and local state-owned enterprises and institutions. Equally important, if not more important function of these murals was the revitalization of the form and color of neglected façades and masking gaps in development.

The photographs of Wroclaw’s murals taken by Bogdan Konopka in December 1988 constitute a formally sparse notations documenting a walk around the city on the eve of the political transformation, shortly before the artist’s emigration. This particular moment of suspension – both in the social and personal biography – discreetly emanates from the images of everyday life. In Hegel’s words: When philosophy paints its grey in grey, one form of life has become old, and by means of grey it cannot be rejuvenated, but only known.*

Konopka’s photographic notations, not pretending to be complete records or meticulous documentation of Wroclaw’s murals, constitute an intriguing and extremely valuable document of the epoch in sociological, urban and aesthetic aspects. The main theme – murals - is embedded in the background of the vast landscape of urban space and panorama of ordinary human bustle. These backgrounds and the entire cycle presented as a series of shots create a very restrained, contextual narrative. They reflect the time and visual culture of the public space of the late 1980s. From a perspective of almost 30 years, they enable evaluating the distance separating us from that period, and they show the scale of changes. The owl of Minerva, takes its flight only when the shades of night are gathering. *

Another issue is the concept and visual qualities of the photographs taken by the artist. Working normally with a traditional large-format black and white film camera, this time he used a 35mm camera and shot color, reportage photos of cityscapes with their inhabitants and anachronistic public transport. Bogdan Konopka’s wife – Jacqueline, was also involved in the creation of the mural series, as she was the one who brought KODAK GA100 color films from France, sparking the whole situation. The author dedicated the exhibition at Entropia Gallery to her.

The exhibition “BLIND WALLS. Photographic notations with murals in the background” at Entropia Gallery is the first-time presentation of the Bogdan Konopka’s cycle of 1988.**

Photos from this cycle, mostly unpublished, have so far existed in the form of scans. The author wishes to express his thanks to Edouardo Serafim of the Paris Apremidi Lab for making the scans.

Alicja Jodko


________

*/G. Hegel, Philosophy of Right, p.8
**/ In June 2009, during the “Podwodny Wroclaw” festival, in the “We, the inhabitants of Wroclaw” section, you could see 4 pictures from the presented cycle. More on this topic: Mateusz Palka, Pamięć na ścianach. Wrocławskie murale na fotografiach Bogdana Konopki (Memories on the walls. Wroclaw murals on the photographs of Bogdan Konopka) / „Pamięć i Przyszłość” quarterly 2012, no. 2 (16), p. 72-77; https://mateuszpalka.blogspot.com/2013/04/pamiec-na-scianach.html;

________

Bogdan Konopka, born in 1953, lives and works in Paris. He is one of the founders of the so-called elementary photography movement which developed from 1982 to 1985 at the Foto-Medium-Art Gallery in Wroclaw. A photographer and critic collaborating with Pismo Artystyczne FORMAT magazine since 1994 and Kwartalnik FOTOGRAFIA quarterly in the years 2000-2012, he has conducted photographic workshops at the National School of Photography in Arles, France (1994-1997), the Warsaw School of Photography (2009-2011) and the Ecole de la Photographie de Vevey in Switzerland (2006-2016). He was awarded the Grand Prix de la Ville de Vevey at the European Photographic Competition in 1998.
He prefers to work with silver-gelatin large format photography and is interested primarily in the possibility of registering aspects of spiritual experience which he calls the internal landscape. Currently he is preparing a book about Poland (1978-2018) for the French publisher Delpire and an auto-biographical book for Słowo Obraz Terytoria.