Program składa się z dwóch części:

I CZĘŚĆ
2.06.05 godz. 18.00

Pierwsza część obejmuje dzieła artystów, którzy bardzo wcześnie, bo już na początku lat siedemdziesiątych, podjęli eksperymenty w dziedzinie filmu i video. Spotkać tu więc można pionierów tego gatunku, takich jak René Bauermeister, który w swoim "Point Zéro" filmuje bardzo realistycznie agonię muchy, albo Jean Otth i jego słynne serie "TV-perturbations", nakładane bezpośrednio na sygnał video. "Ecart Films Performances" kręcone kamerą super 8, z czynnym udziałem Johna Armledera, upamiętniają rozliczne akcje tej grupy, czerpiącej inspirację z absurdu działań artystycznych Fluxusa . Jakość techniczna nie odgrywa tutaj istotnej roli, chodzi bowiem raczej o archiwizację ulotnych akcji, takich jak np. autoportret w dwuznacznym przebraniu Ursa Lüthi pod tytułem "Morir d’Amor". Z kolei Dieter Roth, bliższy filmowi eksperymentalnemu, w końcu lat pięćdziesiątych zrealizował film "Dots", rozgrywający się na granicy abstrakcji.

Bardziej komercyjne, utrzymane w duchu pop , video clipy Dietera Meiera, kręcone dla grupy Yello, stanowią dzisiaj w świecie muzyki dokonania kultowe, podobnie jak przesycone barwami skecze "Plaza" Waltera Pfeiffera, będące odbiciem jego działalności fotograficznej. „Filmowane akcje” Romana Signera, często realizowane bezpośrednio dla kamery, to samodzielne utwory z udziałem przedmiotów codziennego użytku w ironicznej i efektownej inscenizacji, w której wybuch albo katastrofa stanowią pewien wektor humoru. Wreszcie w swojej "La moindre résistance" Peter Fischli i David Weiss inscenizują w narracyjnej konwencji dyskusję szczura i niedźwiedzia, które znalazły się w Stanach Zjednoczonych i debatują na temat pozycji artysty w ekonomicznym przemysłowym kontekście fabryki obrazów, jaką jest Hollywood.

II CZĘŚĆ
3.06.05 godz.18.00
Zestaw pierwszy

Część druga zawiera dzieła artystów należących do tego pokolenia, które zaangażowało się w prezentację własnej twórczości, jej komercjalizację niemal w tym samym stopniu, co w realizację. Prace, wpisujące się w nowy kontekst społeczno-polityczny określany mianem globalizacji, dokonują krytycznej oceny takich pojęć, jak feminizm, genre, konsumeryzm czy aktywność polityczna w znaczeniu, jakie nadają im media, narzucające swoje definicje z pozycji silniejszego. Te realizacje video, stanowiące własną, indywidualną propozycję, zapowiadają walkę artysty o prawo do wypowiedzi w sferze publicznej.

W jednym ze swoich pierwszych video pod tytułem "I'm not the girl who misses much" Pipilotti Rist wkracza na scenę z pastiszem estetyki video clipu i słynnej piosenki Beatlesów. Dokonuje swoistej degradacji sygnału manipulując nim poprzez zatrzymanie obrazów, niemal histeryczne ich spowalnianie lub przyspieszanie, jak gdyby chciała wykrzyczeć, że w jej mocy jest wpisanie się w przekaz telewizyjny i że głos jej, artystki "mniejszościowej", jest co najmniej równie doniosły, co tradycyjnie dominujący dyskurs telewizyjny.

Sylvie Fleury, która analizuje mechanizmy przedstawienia i waloryzacji, stanowiące w środowiskach artystycznych swoisty odpowiednik ogólnych mechanizmów społecznych, poprzez feminizację kodów związanych z męskością i seksualnością odwołuje się do mody i jej sloganów jako paradygmatu krytycznego. W "Beauty Case", ubrana w chanelowski kostium, bez końca zagląda do bagażnika swojego Buicka, próbując go naprawić, w absurdalnej pętli nie mającej początku ani końca.

Ugo Rondinone w "Cigarettesandwich" proponuje działanie oparte na found footage, czyli użyciu już istniejącego materiału nakręconego przez kogoś innego – są to kadry z filmu Fassbindera - a będące pytaniem o tożsamość i sposób społecznego zaistnienia za pośrednictwem mediów. To odniesienie do jawnie zaangażowanego autora podkreśla jeszcze fakt, że film jest kolorowany z użyciem barw tęczy, sztandarowych dla ruchu homoseksualistów.

Christian Marclay także wykorzystuje już istniejący materiał z kręgu kultury muzycznej i kładzie akcent na pomysły typu sample, mix czy kolażu, które dają całkiem nową możliwość zestawiania różnych światów, nie mających ze sobą a priori nic wspólnego. W "Guitar Drag" śledzimy gitarę wleczoną na sznurku przez samochód, co ośmiesza pewien mit, mianowicie mit rocka i jego symboli.

Thomas Hirschhorn, realizujący w oparciu o koncepcję zintegrowanych filmów video krótkie scenki performatywne, będące kontynuacją chwiejnej i oszczędnej grafiki jego własnych instalacji z kleju i tektury, ustawił przed swoim atelier stos papierów tworzących rzeźbę. "Les monstres", czyli potwory, bo taki jest tytuł video, to nie zamiatacze ulic wrzucający tę efemeryczną rzeźbę do kontenera na śmieci, ale wszyscy ci, którzy chcieliby wygładzać i temperować, wszyscy ci, którzy nie poważają drugiego człowieka, marginalizując i artystę, i jego wypowiedź mogącą stać się "przeciw-władzą".

Gianni Motti to wichrzyciel występujący przeciwko strukturom państwowym, w których obywatel lambda nie ma szans na zaistnienie. Jako autor głośnych blefów wystąpił prowokatorsko w ONZ i mediach, domagając się trzęsienia ziemi, a także zgłosił swoją kandydaturę na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych. W "Police in concerto" filmuje grupę rockową złożoną ze szwajcarskich policjantów. Ta uwodzicielska próba porozumienia ma na celu demistyfikację wyobrażeń władzy.

Christoph Draeger oddaje się uważnej lekturze estetyki katastroficznych informacji rozpowszechnianych przez telewizję i wynikających stąd uzależnień. Z wielką pewnością siebie realizuje efektowne instalacje multimedialne, odtwarzające głośne sceny przemocy, jak na przykład uprowadzenie i zamordowanie izraelskich sportowców na Olimpiadzie w Monachium, chcąc dociec, co z tych obrazów zachowa nasza pamięć.

Daniel Pflumm posługuje się logo takich światowych firm, jak Mc Donald czy ITT - przez ciągłe powtarzanie pozbawia je pierwotnego znaczenia, czyli komunikatu o marce i związanej z nim wartości handlowej. Jest twórcą muzyczno-graficznego znaku reklamowego - w jego filmach video "AT & T" ikony tańczą w takt muzyki minimalnej.

Marco Poloni w "Mister Locke…" doprowadza do konfrontacji dwóch rodzajów rejestru obrazu - z jednej strony chodzi o kawałek taśmy z filmu Antonionego "Zawód reporter", który nakłada na fragment ściągnięty prawdopodobnie z Internetu, gdzie bliżej nieznany osobnik mogący uchodzić za terrorystę wygłasza przemówienie, którego w dodatku nie słyszymy.

Zestaw II

Trzecia część programu przedstawia prace młodych twórców, urodzonych w latach siedemdziesiątych, niektórych dopiero wkraczających na drogę kariery, a także prace, które nie doczekały się jeszcze medialnego rozgłosu.

Alexia Walther, którą poznaliśmy jako autorkę fotografii ukazujących bardzo fabularnie ujęte, dziwacznie upozowane sceny grupowe we wnętrzu, prezentuje tu video oparte na tej samej zasadzie. "Totentanz" jest krótką fabułą przedstawiającą umierającego człowieka i absurdalny w tym kontekście taniec jego psa.

Shahryar Nashat nakręciła "Optimism" w Palazzo della Civilta Romana, budowli wzniesionej przez Mussoliniego w dzielnicy EUR w Rzymie. Film pokazuje urzędnika nękanego przez przełożonych. Dialogi wskazują na stosunki zależności i przekupstwa jako mechanizmy regulujące zachowanie danej grupy osób.

Vidya Gastaldon ze swoim "Bright Vador", wspólnie z didżejem i artystą Sidneyem Stucki, proponuje złożoną grę wrażeń optycznych, operując tylko jednym obrazem, rysunkiem Darka Vadora, ciemną stroną Star.Wars. To migotliwe video pozbawione jakiejkolwiek narracji ma tylko dostarczać wrażeń w szczególnym momencie percepcji.

Pirmin Blum, działający w Wiedniu, proponuje krótki, żartobliwy film video typu intermedium. Jego praca nosi tytuł "Performing a state of liberty" i ukazuje aktora upozowanego na statuę wolności, stojącego pod prawdziwą Statuą Wolności. Jest to rodzaj ironicznego pastiszu artysty i jego modela.

Emmanuelle Antille, która realizuje głównie imponujące instalacje wieloekranowe, za materiał wyjściowy bierze własną rodzinę oraz przyjaciół i kręci krótkie, dziwaczne fabuły, w których konfrontuje jednostkę z pojęciem grupy, jej wyobrażeń i kodów, jak ma to miejsce w "Wouldn't it be nice?".

Olaf Breuning czerpie inspirację z seriali i horrorów amerykańskich. Dekoracje przedstawiają plan filmowy, a aktorzy odgrywają coś w rodzaju "regresji w adolescencję", czego przykładem jest prezentowany tutaj "First".

Vittorio Santoro, wspólnie z muzykiem Norbertem Möslangiem, zrealizował krótką sekwencję "The Radio' - konfrontację między intymną przestrzenią prywatną a publiczną przestrzenią zewnętrzną, zadając tym samym pytanie o pozycję i wybór jednostki między tymi pojęciami.

Jean-Damien Fleury rozwinął koncepcję, którą zatytułował "Task Force training", umożliwiającą widzowi bezpośrednie ćwiczenie się w prowokacjach za pomocą video. W tym przypadku sekwencja live instruuje, jak zatruwać napoje w supermarketach.

Realizacja pokazów odbyła się dzięki uprzejmości fundacji PRO HELVETIA

<<<